Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Agrostemma githago & Sedum acre

fotò
fotò
Niello

Agrostemma githago

Caryophyllaceae

Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.

Noms en français : Nielle, Nielle des blés.

Descripcioun :
Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.

Usanço :
Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).

Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae



Coulour de la flour : Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo

Liò : Champ - Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753

fotò
fotò
Rasin-de-téulisso

Sedum acre

Crassulaceae

Àutri noum : Ris-de-paret, Pan-d'aucèu.

Noms en français : Orpin âcre, Poivre de muraille.

Descripcioun :
Lou rasin-de-téulisso, o peréu ris-de-paret trachis, sus li roucas, li paret e li tepiero seco. Li fueio soun póupouso e li flour d'un poulit jaune esbrihaudant. I'a pas pèr s'engana.

Usanço :
Emai siegon acre, li flour e fueio soun manjadisso e podon èstre boutado dins l'ensalado. Èi vertuous contro lou mau-de-terro (escourbut), fai pissa e bomi e levo li febre.

Port : Erbo
Taio : 2 à 10 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Sedum
Famiho : Crassulaceae


Ordre : Saxifragales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 2800 m
Aparado : Noun
Mai à avoust

Liò : Roucas - Paret - Tepiero seco - Muraio
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Sedum acre L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
C
C
C
C
R
CC
CC
CC

Agrostemma githago & Sedum acre

RR
RR
C
RR
RR
RR
RR
ges

Coumpara Niello emé uno autro planto

fotò

Coumpara Rasin-de-téulisso emé uno autro planto

fotò